یکی از اصطلاحاتی که همیشه بین رانندهای خودرو رایج است، اصطلاح دنده مرده است که احتمالاً شما هم شنیده اید و یا هم اگر نشنیده اید. در این مقاله با تمام موضوعات مربوط به آن آشنا خواهید شد. بر اساس تعریف مجله آفاق خودرو دنده مرده زمانی اتفاق می‌افتد که خودرو در دور موتور پایین قرار دارد و راننده دنده را عوض می‌کند" این تعریف به خوبی نشان می‌دهد که در اصل دنده مرده یکی از مشکلاتی است که باعث خرابی خودرو می‌شود و در شرایط نامناسب ممکن است باعث بروز حادثه ای شود. تا پایان این مقاله از آفاق خودرو با ما همراه باشید و از اطلاعات مفید به‌روز شده بهره‌مند شوید.
معنای اصطلاح دنده مرده چیست؟
در یکی از روزهای زمستانی با دوستم علی در حال مسافرت با ماشین بودیم البته او پشت فرمان بود و من با دوستان دیگر در ست عقب نشسته بودیم. در یکی از خیابان های شلوغ که سرعت ماشین بسیار پایین بود علی دنده موتور را عوض کرد و ناگهان دیدم خودرو رفتار غیرعادی دارد و ...
دقیقاً داستان بسیاری از خودروسواران کم تجربه همین است، زیرا خودروهای دنده دستی نیاز به راننده ماهری دارند که زمان عوض کردن دنده را بداند به این مفهوم که اگر موتور خودرو در سرعت کمی بچرخد عوض کردن دنده باعث می‌شود موتور و دیگر اجزای سیستم خودرو نتوانند باهم هماهنگ شوند و در نهایت ماشین از دنده رها می‌شود و غیر قابل کنترل.
تعریف:
دنده مرده حالتی است که دنده خودرو به خوبی جا نمی‌رود و یا از جایش رها می‌شود و در حالت رها شده قرار می‌گیرد که در نهایت راننده شاهد رفتار غیرعادی خودرو خواهد بود ناگفته نماند که این حالت می‌تواند بسیار خطرناک باشد چون اگر خودرو کنترل نشود حادثه ترافیکی باعث مرگ راننده خواهد شد، پس رانندگان عزیز باید این موضوع را خیلی جدید بگیرند.
خودروهای مجهز با دنده اتوماتیک نیز گاهاً با این مشکل سروکله می‌زنند به دلیل اینکه راننده کنترل دنده را برعهده ندارد و فقط می‌تواند سرعت خودرو را کم و زیاد و یا خودرو را متوقف کند اما جعبه دنده که الکترونیکی است بصورت اتومات(خودکار) اقدام به تعویض دنده می‌کند و بعضی وقت‌ها سیستم اتومات نمی‌تواند سرعت موتور را به خوبی تشخیص دهد و در نهایت دنده مرده اتفاق می‌افتد.
بیشتر بدانید: چگونه ایمنی خودروی خود را افزایش دهیم
چرا دنده مرده اتفاق می‌افتد؟
دنده مرده یکی از مشکلاتی است که معمولاً در خودروهای دنده دستی رخ می‌دهد و در آن دنده خودرو به شکل ناگهانی از دنده رو به جلو به دنده بازگشتی تغییر می‌کند. ما در ادامه برخی از مشکلاتی که dead gear در خودروهای دنده دستی ایجاد می‌کند را ذکر کردیم.
1. خرابی ترمز: در صورتی‌که ترمز خودرو به درستی کار نکند، ممکن است باعث شود دنده ها به شکل ناگهانی تغییر کنند. به عنوان مثال، در صورتی‌که ترمز پدالی خودرو به درستی کار نکند و قادر به توقف خودرو نباشد، ممکن است سرعت خودرو به شکل ناگهانی کاهش یابد و درنتیجه دنده به صورت ناگهانی به دنده بازگشتی تغییر کند.
2. نوسانات شدید بدنه خودرو: نوسانات شدید در بدنه خودرو گاهاً ممکن است باعث شوند که دنده ها به شکل ناگهانی تغییر کنند. به عنوان مثال، در صورتی‌که بدنه خودرو به شدت لرزش داشته باشد، ممکن است باعث شود که دنده به صورت ناگهانی به دنده بازگشتی تغییر کند و حالت دنده مرده اتفاق بیافتد.
3. کاربرد نادرست دستگاه دنده: استفاده نادرست از دستگاه دنده، مثلاً تغییر دنده بدون کامل کردن کلاچ، می‌تواند به دنده مرده منجر شود. الگر کلاچ قبل از تغییر دنده به صورت کامل فشرده نشود، باعث می‌شود که دنده به صورت ناگهانی به دنده بازگشتی تغییر کند.
برای مشاهده قیمت قطعات خودرو کلیک کنید.
دنده مرده چه ضرری دارد و چگونه از آن اجتناب کنیم؟
قبل از اینکه سراغ راه های پیشگیری از این مشکل برویم باید یادآور شویم که دنده مرده را نه فقط به خاطر خطرات حادثه ای آن بلکه به خاطر خرابی هایی که در سیستم دنده، ترمز و حتی موتور خودرو ایجاد می‌کند جدی بگیرید. زیرا در صورت خرابی هر کدام از این قطعات، شما مجبور به پرداخت هزینه های زیادی خواهید شد. به‌طور مثال قیمت یک لنت ترمز عادی در بازار از 300.000 هزار تومان شروع و با توجه به مدل های مختلف قیمتش بالا می‌رود. شما فرض کنید آسیبی به موتور خودرو برسد آن وقت چه هزینه ای دارد؟...
پیشگیری:
بهترین کار در زندگی پیشگیری است، برای اینکه از دنده مرده خودداری کنید رعایت چند نکته مهم را در نظر داشته باشید.
1. اولین نکته مهم این است که هرگز خودروی دنده دستی را به افراد مبتدی یا بی تجربه نسپارید.
زیرا آنها نمی‌توانند زمان دقیق تعویض دنده را تشخیص دهند. بنابراین این اتفاق می‌افتد در حالی‌که راننده های باتجربه از صدای موتور خودرو زمان تعویض دنده را تشخیص می‌دهند. همچنین بر اساس استاندارد خودرو سواری راننده باید در هنگامی‌که دور موتور خودرو بین 3000-4000 دور باشد اقدام به تعویض دنده کند، کمتر از این سرعت برای تعویض دنده مناسب نیست.
2. استفاده درست از دستگاه دنده نکته دیگریست که باید رعایت شود.
برای جلوگیری از وقوع این عمل، بهتر است از دستگاه دنده به درستی استفاده کنید. قبل از تغییر دنده، کلاچ را کاملاً فشرده کنید و پس از تغییر دنده، کلاچ را به آرامی‌و درستی رها کنید. همچنین، بهتر است تغییر دنده را به صورت آرام و با حفظ کنترل بر روی خودرو انجام دهید.
3. حفظ و نگهداری ترمز خودرو می‌تواند به جلوگیری از وقوع دنده (dead gear) مرده کمک کند.
برای این منظور، همیشه باید ترمز خودرو را در بهترین شرایط نگه داری کنید و در صورت وجود هر گونه خرابی فوراً تعمیرش کنید. همچنین در صورتی که ترمز خودرو به درستی کار نکند، بهتر است از رانندگی خودداری کنید. علاوه بر آن، نوسانات شدید در بدنه خودرو نیز می‌توانند باعث وقوع دنده مرده شوند. بنابراین، رانندگی منظم می‌تواند به حفظ و تعادل خودرو کمک کند.
4. رانندگی به دقت و احتیاط می‌تواند به جلوگیری از وقوع dead gear کمک کند.
برای این منظور، در هنگام رانندگی به شرایط جاده توجه کنید، سرعت خودرو را به میزان مناسب کاهش دهید و همیشه به درستی از دستگاه دنده استفاده کنید. همچنین، در صورتی‌که به دنبال شناختن علت وقوع دنده مرده هستید، بهتر است با تعمیرکار خودرو مشورت کنید. تا علت وقوع دنده مرده شناسایی شود و روش‌های جلوگیری از آن را به شما بیاموزد. همچنین با استفاده از مطالب این مقاله می توانید راه های پیشگیری از دنده را بیاموزید.
در نهایت، برای جلوگیری از وقوع dead gear ، باید از دستگاه دنده به درستی استفاده کنید، ترمز و بدنه خودرو را در بهترین شرایط نگه داشته و رانندگی به دقت و احتیاط انجام دهید. همچنین، بهتر است همیشه خودرو خود را بررسی کنید تا خراب نشود.
برای دریافت جدیدترین اطلاعات در رابطه با خودرو کلیک کنید
نویسنده: آقای سهراب رستمی
