برای هر راننده ای واجب است که اطلاعاتی در مورد سیستم ترمز ماشین داشته باشد تا بتواند در صورت بروز مشکلات احتمالی آنها را بر طرف نماید. ایراداتی نظیر دیسک چرخ تاب خورده، لوله ی روغن ترمز سوراخ شده و یا صداهای ناشی از ترمز گیری از شایع مواردی است که ممکن است با آن مواجه شوید.
در صورتی که لنت ترمز شما صدا میدهد و این صدا برای شما آزار دهنده است، نیاز است تا در مورد ساخت لنتها، انواع آن و همچنین مواد تشکیل دهنده آن اطلاعاتی داشته باشید تا بتوانید به خوبی تفاوت انواع لنتها را درک کنید. برای درک این مطلب میتوانید در مورد انوع ترمز و تفاوت ترمزگیری آنها با توجه به تکنولوژی ساخت به کار گرفته شده در مطلب مربوط به گیرایی لنت ترمز اطلاعاتی کسب نمایید.
عملکرد سیستم ترمز در وسایل نقلیه چگونه است؟
در اکثر وسایل نقلیه امروزی سیستم ترمز از هر دو نوع ترمز کاسه ای و ترمز دیسکی استفاده میشود. در ترمزهای دیسکی از دیسکی که به توپی چرخ متصل است، استفاده میکنند. همچنین ترمزها برای اینکه سرعت خودرو را کم کنند و به آرامی آن را متوقف کنند شامل کالیپرها، لنت ترمز و یک سیستم هیدرولیک نیز هستند.
زمانی که شما پدال ترمز را فشار میدهید، سیستم هیدرولیک خودرو این فشار وارد شده به پدال را به کالیپرها انتقال میدهد تا از این طریق لنت ترمز را به دیسک چرخ فشار دهد، که در نتیجه این کار سرعت خودرو به آرامی کاهش پیدا میکند . خودرو متوقف میشود.
اساس کار ترمز کاسهای نیز به همین شکل است. هنگامی که راننده خودرو پدال ترمز را فشار میدهد، سیستم هیدرولیک ماشین کفشکها را به کاسهی ترمزی که به توپی چرخ متصل است، فشار میدهد. با این عمل سرعت خودرو کاهش مییابد و در نهایت خودرو متوقف میشود.
سیستمهای ترمز امروزی بسیار قابل اعتمادتر هستند، اما با پیشرفت تکنولوژی به کار گرفته شده تعداد قطعاتی که در آنها وجود دارد نیز افزایش پیدا کرده است. بنابراین نیاز است که این قطعات به طور مرتب چک شوند و در صورت نیاز تعمیر و یا جایگزین شوند.
اهمیت لنت ترمز در سیستم ترمز
تعویض به موقع لنت ترمز یکی از مواردی است که نباید فراموش شود. لنت ترمزهای فرسوده باعث افزایش مسافت ترمزگیری میشوند. همچنین از بین رفتن لت ترمز سبب میشود که دو قسمت فلزی ترمز با هم برخورد کنند و در نتیجه قسمت فلزی لنت ترمز تمام شده و روی دیسک چرخ خراش ایجاد کند، که این امر باعث صدمه دیدن دیسک چرخ نیز میشود. اگر لنت ترمز خودرو بر اثر گرمای زیاد ترک بردارد، در هنگام ترمزگیری تولید صدای میکند.همچنین اگر لنتها و دیسکها بیش از اندازه گرم شوند، مسافت ترمزگیری افزایش خواهد یافت که این مسئله نیز نشان دهنده وجود ایراد در آنها میباشد. اگر صدای لنت ترمز به طور منظم در هنگام ترمزگیری شنیده میشود، زمان آن رسیده است که لنت ترمز خود را تعویض کنید.
دیسک چرخ
سطح دیسک ترمز باید در حالت سالم بودن کاملاً صاف و تخت باشند تا لنتهای ترمز به خوبی به آن بچسبند و خودروی شما را متوقف کند. اگر سطح دیسک چرخ بر اثر گرما و یا عوامل دیگر آسیب دیده باشد، باعث میشود که پدال ترمز مرتب ضربه بزند و بالا و پایین برود. ین امر سبب میشود کهخودرو در زمان توقف بسیار تکان بخورد. اگر دیسک ترمز بیش از اندازه گرم شود سطح آن تغییر رنگ میدهد و باعث ایجاد مشکل در سطح دیسک خواهد شد. در نتیجه دیسک چرخ و لنتهای ترمز به خوبی درگیر نمیشوند و چسبندگی بین این دو قطعه کاهش مییابد. در نهایت این مشکل سبب میشود که سیستم ترمز به درستی عمل نکند و توقف خودرو زمان زیادی ببرد.
نشت روغن ترمز
مشکل نشت روغن ترمز معمولاً به دلیل وجود مشکل در سیستم هیدرولیک خودرو است. یکی از نشانههای این مشکل پایین بودن پدال ترمز است. نشتی روغن ترمز باعث خارج شدن آن میشود و در نتیجه بعد از گذشت زمان سیستم ترمز خودرو به کلی از کار میافتد. نشتی روغن ترمز جزء ک.تردی است که باید به سرعت به آن رسیدگی کرد. وجود روغن در کف پارکینگ و پایین بودن پدال ترمز از نشانههای رایج این مشکل هستند.
درگیر بودن دائمی لنت ترمز با سطح دیسک ترمز
کالیپر ترمز قطعه ای است که سبب میشود لنت ترمز با دیسک چرخ درگیر شود و خودرو متوقف شود. اگر نگهدارنده و پینهای گیرهی ترمز که پیستونها بر روی آن قرار دارند خراب شوند، باعث میشود که لنتها و دیسک ترمز دائماً درگیر شوند. در این حالت معمولاً خودرو به یک سمت کشیده میشود. این مشکل سبب میشود که حرارت لنت ترمز و دیسک چرخ بیش از اندازه بالا رود و به سرعت فرسوده گردد. همچنین بر اثر چسبندگی لنتها و دیسک، شتاب گیری خودرو نیز تحت تأثیر قرار میگیرد.
درگیر بودن دائمی لنت ترمز با سطح دیسک ترمز بیشتر از یک مشکل کوچک است و این ایراد میتواند مشکلات زیادی را به همراه داشته باشد، بنابراین در صورت وجود همچنین مشکلی باید به سرعت نسبت به رفع آن اقدام کنید.
دیسک تاب خورده
فشار زیاد به دیسک ترمز میتواند باعث تاب خوردگی در سطح دیسک شود. رانندگی آفرود و رانندگی درسطوح سخت مانند کوه یا بکسل کردن خودروهای دیگر همگی از عواملی هستند که باعث ایجاد تاب خوردگی در دیسکها میشود. حتی مواردی نظیر پارک کردن در محلهایی که سیستمهای خودکار آبپاش خیابانی از آن میگذرد، میتواند باعث ایجاد این مشکل شوند. زیرا پاشیدن آب سرد به دیسکها باعث تغییر ناگهانی حرارت شده و منجر به تابخوردن دیسک چرخها میشود. دیسکهای تابدار معمولاً باعث ایجاد مشکل در فرمان خودرو و لرزش در زمان ترمزگیری میشوند و خودرو مسافت طولانیتری را برای متوقف شدن طی میکند.
کم شدن اثر ترمزگیری
این مشکل درحالتی است که به علت کاهش اصطکاک بین دیسک ترمز و لنت ترمز قدرت ترمزگیری کم میشود. اگر در هنگام ترمز کردن زمان زیادی طول کشید تا خودروی شما متوقف شود، با این مشکل مواجه هستید. در بیشتر مواقع این مسئله یک ایراد کوتاه مدت است. به عنوان مثال در هنگام رانندگیهای طولانی در سرازیریها، ترمزها گرم میشوند و لنتها مثل قبل پاسخگو نیستند. در این حالت، زمانی که لنت ترمز دوباره خنک شود باید دوباره به حالت عادی خود برگردد و قابلیت خود را به دست بیاورد، پس اگر ضعف ترمز در روزهای آتی نیز ادامه یافت نشانهی آن است که ترمزها نیاز به بررسی مکانیک یا تعمیر و تعویض دارد.
دود ترمزها
خروج دود از سوی لنت ترمزها میتواند بر اثر شرایط خیلی خطرناکی ایجاد شده باشد. مشاهدهی دود در ترمزها به این معنی است که لنت ترمز حرارت بالایی پیدا کرده و در حال سوختن است و یا اینکه چیزی بر روی ترمزها چکه میکند. همچنین ممکن است لنتها برق افتاده باشند (آیینه شدن لنت ترمز) و این مشکل بر عملکرد صحیح ترمزها اثر گذاشته است.
چراغ ترمز
اگر چراغ ترمز خودروی شما روشن شد میتواند نشان دهندهی مشکلی جدی در سیستم ترمز باشد در بیشتر مواقع ممکن است این امر نشان دهندهی وجود مشکل در سیستم هیدرولیک باشد و وسیلهی نقلیه باید در اسرع وقت مورد بازرسی و تعمیر قرار بگیرد در این حالت به هیچ عنوان با خودروی خود رانندگی نکنید زیرا در این حالت خودروی شما اصلاً امن نیست. در بعضی وسایل نقلیه این چراغ وظیفه ی دیگری نیز دارد و نشان میدهد که ترمز دستی بالا است.
مشکلات شلنگ روغن ترمز
شلنگ معیوب یا آسیب دیده در سیستم ترمز می تواند باعث شود تا کالیپرها به صورت یکنواخت و صحیح کار نکنند. در نتیجهی این مشکل هنگام ترمزگیری خودرو به یک طرف منحرف میشود. اگر در هنگام ترمزگیری شما با این اتفاق مواجه شدید، هرچه زودتر باید سیستم ترمز خود را بررسی کنید. در بعضی مواقع فشار روغن ترمز در کالیپر خودرویی که شلنگهای آن ایراد دارد، به خوبی منتقل نمیشود و ایجاد مشکل میکند.
ترمز دستی
یکی از اتفاقات بسیار رایج، فراموشی آزاد کردن ترمز دستی حیت رانندگی است، در نتیجهی این خطا عملکرد خودروی شما دچار مشکل خواهد شد و ممکن است به سیستم ترمز آسیب برسد. اگر در هنگام رانندگی احساس میکنید که خودروی شما به سختی شتاب میگیرد یا صدای صوت و جیغ میشنوید، ترمز دستی را چک کنید و مطمئن شوید که درگیر نیست. اگر مدت زمان طولانیای را با ترمزدستی بالا حرکت کنید، ممکن است بعد از آزاد کردن آن خودرو دیگر حرکت نکند!